توقف پروژههای عظیم عربستان؛ آیا چشمانداز ۲۰۳۰ در خطر است؟
عربستان سعودی که با چشمانداز ۲۰۳۰ قصد داشت اقتصاد خود را از وابستگی به نفت رها کند، حالا با کاهش قیمت جهانی نفت و فشارهای مالی، اجرای پروژههای عظیم و جاهطلبانه خود را متوقف کرده است. این مقاله به بررسی دلایل، پروژههای تحتتأثیر و پیامدهای این تصمیم میپردازد.
دلایل توقف پروژههای ۲ تریلیون دلاری
کاهش قیمت نفت به حدود ۶۰ دلار در هر بشکه، در حالی که برنامهریزیها بر پایه قیمت ۱۰۰ دلاری انجام شده بود، باعث شد عربستان با کسری بودجه مواجه شود. بیش از نیمی از اقتصاد این کشور همچنان به صادرات نفت وابسته است و این نوسان، برنامههای توسعهای را با چالش جدی روبهرو کرده است.
یکی از مشاوران کلیدی ولیعهد سعودی اعلام کرده: «عربستان در حال اصلاح مسیر است و باید محتاطتر عمل کند.»
پروژههای متوقفشده یا بهتعویقافتاده
The Line
شهر افقی آیندهنگر که قرار بود ۱۷۷ کیلومتر طول داشته باشد، حالا تنها چند کیلومتر ساخته خواهد شد و ظرفیت آن از ۹ میلیون نفر به ۳۰۰ هزار نفر کاهش یافته است.
Trojena
استراحتگاه کوهستانی که قرار بود میزبان بازیهای زمستانی آسیا در سال ۲۰۲۹ باشد، با تأخیر ۳ تا ۴ ساله مواجه شده و احتمالاً تا ۲۰۳۳ آماده نخواهد شد.
New Murabba
بزرگترین منطقه مرکزی شهری دنیا در ریاض، که قرار بود تا ۲۰۳۰ افتتاح شود، حالا با احتمال تعویق تا ۲۰۴۰ روبهروست.
Sindalah
استراحتگاه جزیرهای ۱ میلیارد دلاری که پس از مراسم افتتاح VIP با حضور ویل اسمیت و آلیشیا کیز، بهدلیل مشکلات طراحی و هزینههای غیرموجه لغو شد.
پیامدهای اقتصادی و تغییر اولویتها
وزیر اقتصاد عربستان اعلام کرده که تمرکز سرمایهگذاریها بهسمت فناوری و هوش مصنوعی تغییر یافته است. پروژههای پرزرقوبرق با هزینههای سنگین جای خود را به زیرساختهای داده و مراکز هوش مصنوعی در بیابان دادهاند.
صندوق مالی عربستان اخیراً شرکت Electronic Arts را با مبلغ ۵۵ میلیارد دلار خریداری کرده است.
نتیجهگیری: واقعگرایی جای جاهطلبی را گرفت
عربستان سعودی با توقف پروژههای ۲ تریلیون دلاری خود، نشان داد که حتی ثروتمندترین کشورها نیز باید با واقعیتهای اقتصادی هماهنگ شوند. چشمانداز ۲۰۳۰ همچنان پابرجاست، اما مسیر آن با اولویتهای جدید و گامهای محتاطانهتر ادامه خواهد یافت.
